Illustratie Eliane Gerrits
Hoe leger mijn bord raakt, hoe zichtbaarder de erop geschilderde dame. Een voluptueus naakt in een niets tot de verbeelding overlatende houding. Het bord van de oudere heer naast me toont gaandeweg steeds meer onderdelen van een poedelnaakte Jezus met exhibitionistische neigingen.
„Alles biologisch”, zegt hij trots, met volle mond terwijl hij er nog een wortel bijschuift. Hij kan het weten. Hij heeft niet alleen de borden ontworpen, hij heeft ook dit restaurant opgericht en tevens het beeldenpark waar het in staat. Seward Johnson, een telg uit de extreem rijke Johnson en Johnson-familie – die van de pleisters en de babypoeder – was vroeger het kneusje van de familie. Hij maakte geen enkele school af, werd ontslagen in het familiebedrijf, en toen het aankwam op de liefde, viel hij voor een totaal geschifte gold digger. Binnen de kortste keren woonden er twee minnaars in zijn huis, van zijn vrouw welteverstaan. Seward betaalde niet alleen hun kost en inwoning, maar zelfs enkele cruises. Dit alles om sterker te staan in de scheidingszaak. Hij huurde een fotograaf die zwart op wit bewijs van haar overspel moest maken, maar toen deze Sewards vrouw in flagrante delicto betrapte, pakte ze zonder aarzeling haar pistool en schoot de fotograaf neer.
Na de scheiding vond de gedesillusioneerde Seward troost bij een dame die hem suggereerde beelden te ontwerpen. De rest is geschiedenis. De Grounds for Sculpture, het beeldenpark waar hij mij en de rest van het gezelschap vanavond rondleidt, staat vol met de meest realistische sculpturen. Zo heeft hij bijvoorbeeld Le déjeuner sur l’herbe van Édouard Manet levensecht nagemaakt. Niet helemaal exact, want hij heeft zichzelf en een paar vrienden erbij geboetseerd. „We zitten op de achtergrond en drinken de wijn op”, vertelt hij zonder gêne.
Seward is zo’n kunstenaar die critici met liefde haten. Maar niemand kan om hem heen. Zijn werken die rond de 100.000 dollar kosten, gaan als warme broodjes over de toonbank. Kunst of kitsch, vraag je je voortdurend af terwijl je daar rondloopt en bijna over een op ware grote vrijend stel struikelt, maar als het de bedoeling is van kunst de kijker te ontregelen, dan is Seward daarin ruimschoots geslaagd. Het levensechte beeld van Marilyn Monroe met opwaaiende zomerjurk is pijnlijk om te zien. De witte onderbroek, de vlezige benen hebben iets buitengewoon onsmakelijks.
Nadat de borden zijn weggehaald, neemt Seward ons mee naar zijn heiligdom, het atelier boven het restaurant. Aldaar voel ik me gevangen in een levensechte nachtmerrie. Mona Lisa staart me indringend aan, haar bevroren glimlach oogt luguber. Seward daarentegen voelt zich als een vis in het water in zijn eigen beeldenwonderland.
„Ik zal je laten zien waar ik inspiratie krijg”, zegt hij. Hij leidt me een steile wenteltrap op. Boven doet hij een deur open en opeens bevind ik me in Arles, om precies te zijn, in de slaapkamer van Vincent van Gogh. De gordijnen, het tafeltje met de fles drank, alles is tot in de kleinste details nagemaakt. Net zo schots en scheef als het schilderij suggereert.
Seward, die zich nu eenmaal van niks en niemand iets aantrekt, strekt zich uit op het eenpersoonsbed en sluit zijn ogen. Wij kijken gebiologeerd naar het beeld voor ons. Daar ligt hij, het megalomane rijkeluiskind op leeftijd dat zijn eigen driedimensionale namaakwereld heeft geschapen. Perfect gelukkig.
Verschenen in NRC Handelsblad, 5 maart 2013
Pia de Jong 
De telefoon gaat en mijn nieuwe zwager is aan de lijn in pure opwinding. Hij heeft me nog nooit gebeld, dus het zal wel belangrijk zijn. “Hoeveel kerken zijn er in Princeton?” Ik antwoord: “geen idee.” Maar hij blijft door drammen en ik gok op 25 en zit er niet ver naast.
Het gaat hem om een blog in de krant van Pia de Jong die blijkbaar zo af en toe impressies over Princeton voor de NRC schrijf. Ik woon ook in Princeton en daardoor is dit allemaal heel relevant voor Jan; een soort bevestiging van een troebel beeld dat hij van ons en van Amerika heeft.
Ik vind de blog in de NRC en lees een verhaal over kerstliedjes die geen religieus tintje mogen bevatten. Ja, als je Sinterklaas gewend bent moet dat wel vreemd aan doen, maar missichien vinden sommige Turken al die hoepla over de goed heilig man ook wel een beetje over de top. Er werd ook eens in het verleden een poging om Sint Nicolaas te verbieden omdat dat te Paaps was!
Vandaag vind ik een blog op PiadeJong.com die me raakt. Een artikel getiteled “Megalomaan Rijkeluiskind” beschrijft een bizarre ontmoeting met Seward Johnson in zijn beelden park “Grounds for Scupture.” Jammer, dat de realistische humor die de beelden van deze kunstenaar oproepen aan Pia zijn ontgaan. Maar echt jammer dat ze niks schrijft over de als maar wisselende collectie prachtige beeldhouwwerken van andere kunstenaars ( waaronder Nederlandse) waar het park vol van staat (www.groundsforsculpture.org). Ook over de unieke aanleg van het park waar beelden soms bijna in de struiken verstopt zijn en je onverwacht tegen iets heel moois op botst is niets bij haar te vinden. Hoe kan het ook, als je een park tijdens het cocktail uur in de halve schemer moet bekijken. Voor mij heeft dat rijke jongetje iets heel nuttigs gedaan met zijn geld en er voor gezorgd dat een aantal door het park gesponsorde beeldhouwers nog steeds beelden maken en niet bij Macy’s rode schoentjes staan te verkopen. Dat kan je niet zeggen van een heleboel andere rijke mensen.
En dan blader ik verder door de blogs en beland bij “Een Overvolle Kar als Rollator” van 30 January, 2013. Het is een artikel over supermarkten en vette mensen. De grocery store McCaffrey’s is ook bij mij om de hoek en inderdaad een oase van grijsharige en bejaarde mensen waar ik, die op de dag van dit artikel 65 jaar ben geworden (geen telefoontje van Jan), me uitstekend thuis voel. Die “geestelijk zwakkere mede broeders” helpen me met plezier bij het inpakken van de boodschappen en kijken me tenminste aan als ik de winkel verlaat. Dat kan je niet altijd zeggen van de minder zwakke mede broeders bij Wegmans, die met een machinale efficiency je boodschappen er doorheen draaien. Bovendien verdient McCaffrey’s 5 sterren voor hun personeels beleid waarin mensen met handicaps welkom zijn. Maar misschien past dit niet bij het beeld der ontmoetingen met Renee de Diva, the psychedelische elite en the House Wives of New Jersey.