9-4-13

Illustratie Eliane Gerrits

Advies aan de jonge vrouwen van Princeton: de dochters die ik nooit had, was de titel van een ingezonden brief deze week in deThe Daily Princetonian, de universiteitskrant die studenten iedere dag vullen. „Dit is wat niemand je vertelt”, gaat de schrijfster, een oud-studente hier, verder. „Vind een echtgenoot voor je afstudeert. Later is het aanbod van geschikte mannen namelijk schaars.”

Deze politiek incorrecte brief houdt de gemoederen hier bezig. De website van The Daily Princetonian crashte en is nog steeds uit de lucht. En dat terwijl men nog niet uitgesproken was over de beslissing van Princeton-hoogleraar Anne-Marie Slaughter. Zij zegde haar baan als topadviseur van Hillary Clinton op om haar ontsporende veertienjarige zoon te helpen. Er was een moeder thuis nodig, legde ze uit in een artikel in The Atlantic genaamd Why women still can’t have it all, dat als een virus de wereld rondging. Ze was er zelf volledig door verrast dat haar afwezigheid doordeweeks een te zware wissel trok op haar gezin.

Anne-Marie is gewoon met de verkeerde getrouwd, vinden sommigen. Hij is een sukkel die haar niet genoeg steunde. ‘Die sukkel’ is trouwens zelf ook fulltime hoogleraar hier.

Anderen zijn van mening dat Slaughter flinker had moeten zijn. Bijvoorbeeld door te luisteren naar wat de topvrouw van Facebook, Sheryl Sandberg, zegt in haar zojuist verschenen boek Lean In, namelijk: niet zeuren, gewoon doen. Iedereen wacht op Slaughters boek waarin ze haar keuze voor haar gezin uitgebreid gaat toelichten. Maar, terwijl ik dit schrijf, komt er een persbericht binnen waarin ze aankondigt dat ze toch weer in Washington gaat werken.

En dan is er nog een boek dat discussie oproept. The Martian’s Daughter is de autobiografie van de bijna tachtigjarige Marina von Neumann, die hier als enig kind van de beroemde wiskundige John von Neumann opgroeide. Having It All heet het laatste hoofdstuk, maar het had net zo goed de titel van het hele boek kunnen zijn. Het is één grote lofzang op haar carrière. Hoe ze ondanks de vrouwonvriendelijke jaren vijftig hoogleraar werd aan de universiteit van Michigan, vervolgens economisch adviseur van president Nixon en daarna topvrouw bij General Motors. In alle functies was zij de eerste vrouw.

Tijdens haar boekpresentatie noemde ze haar man, die haar vanaf de eerste rij vriendelijk toeknikte, de beste carrièrekeuze van haar leven. Door hem heeft ze alles gehad: het stabiele huwelijk, de succesvolle kinderen en veelbelovende kleinkinderen, de glanzende loopbaan. Terwijl zij in haar kantoor mijlenver weg van haar gezin haar rapporten schreef, reed hij de kinderen naar basketbalwedstrijden, doktersafspraken en schoolfeestjes.

Having it all: Marina von Neumann wel. Sheryl Sandberg, vast ook. Anne-Marie Slaughter, ondanks haar cri de coeur, misschien toch nog. Having it all hangt blijkbaar af van de goede man. Precies wat de briefschrijfster in The Daily Princetonian beweert.

Een slimme meid is op haar toekomst voorbereid, stond er op posters in mijn klaslokaal. Later werd het: Een slimme meid krijgt haar kind op tijd. Vrouw, kind, carrière. Eenvoudig was het nooit.

Maar het advies van de briefschrijfster parachuteert ons terug in de jaren vijftig, waar meisjes vooral gingen studeren om een man aan de haak te slaan. Een slimme meid vindt haar man op tijd.

Verschenen in NRC Handelsblad, 9 april 2013